De gemeente Zaanstad nodigde kunstenaar Rob Sweere uit om een kunstwerk te realiseren welke het cultuurhistorisch belang van het haveneiland weer beleefbaar moest maken.
In eerste instantie doet De Eilander denken aan een maritiem instrument zoals vaker te zien op havenhoofden aan Hollandse zeekusten. De schil van de op vier staanders gedragen bol bevat ruwe houten planken die volgens de traditionele Zaanse bouwtechniek van schaaldelen en potdekselen over elkaar heen zijn gelegd. De bol bevat robuuste kijkgaten op alle windrichtingen en heeft aan de onderkant een opening met blik op de oneindige ruimte. Het is voorzien van een antenne en had een windvaan.
Sweere maakte een kunstwerk dat de onmisbare gelijkenis heeft met een observatorium en zowel verwijst naar de rijke geschiedenis van het voormalig havengebied als een ode brengt aan alle dromers.